Παρασκευή 11 Σεπτεμβρίου 2009

Αλλεργιογόνα σχολεία


της Ενθαλπίας

Μερικές βασικές εισαγωγικές έννοιες:
[Αλλεργία, όπως ορίζει και το αρχαίο ελληνικό όνομά της, σημαίνει «άλλο έργο». Πρόκειται για αδόκιμη-ανώφελη ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού ενάντια σε ακίνδυνες ουσίες του περιβάλλοντος. Ο τύπος της αλλεργικής αντίδρασης που εκδηλώνεται εξαρτάται από το είδος των αλλεργιογόνων στα οποία το άτομο έχει ευαισθητοποιηθεί, μετά από επανειλημμένη έκθεση. Παρά τις επισταμένες ερευνητικές προσπάθειες δεν έχει βρεθεί τι καθιστά μια ουσία αλλεργιογόνο.]

Άραγε τι καθιστά ένα σχολείο αλλεργιογόνο έχει απαντηθεί;

Τι φταίει και η γνώση, τα βιβλία, το διάβασμα, το σχολείο, από όχι απλώς ακίνδυνο περιβάλλον, έχει μετατραπεί σε χάσιμο χρόνου, καταναγκαστικό έργο, Δημόσια υπηρεσία έκδοσης τίτλου σπουδών, εφιάλτη, νοσηρή κατάσταση για τους νυν μαθητές αλλά και εσαεί απόφοιτους, ώστε στο άκουσμα και μόνο των σχετικών λέξεων να «βγάζουν σπυράκια». Τι φταίει ή ποιος φταίει και το σχολείο δεν ετοιμάζει για την κοινωνία καλλιεργημένους, φιλομαθείς, πολιτισμένους ανθρώπους αλλά παράγει «άλλο έργο»;

Αφορμή για αυτές τι σκέψεις υπήρξαν, εκτός από σειρά εκδηλώσεων αυθόρμητης δυσφορίας-αναφυλαξίας για το σχολείο και τα βιβλία από ανθρώπους στο άκουσμα της λέξης εκπαιδευτικός αλλά και, απαντήσεις, σκέψεις και προτάσεις 186 μαθητών που συγκεντρώθηκαν στο πλαίσιο μιας έρευνας ενός σχολικού περιοδικού που είχα τη χαρά να εποπτεύσω. Οι παρατηρήσεις και οι σκέψεις πολλές. Τόσο πολλές που δύσκολα χωράνε σε ένα άρθρο. Το εκπαιδευτικό σύστημα νοσεί. Αλλά δε θέλω να μιλήσω για αυτό. Θα ήταν περιττό, μάταιο και κοινότυπο. Θα περιγράψω μερικές σκέψεις που για κάποιο λόγο κυκλοφορούν θορυβώντας στο μυαλό μου, που αφορούν εμένα και τι θα κάνω στην τάξη μου.

Σκέφτομαι λοιπόν ότι από τις σημαντικότερες αιτίες παραγωγής «άλλου έργου», στρεβλού, από τα σχολεία φαίνεται να είναι ο τρόπος διδασκαλίας. Η διδασκαλία, εφόσον αποσκοπεί στην καθολική αναμόρφωση του ανθρώπου, στην καλλιέργεια ευρύνοων ανθρώπων, πρέπει να έχει σχέση με συγκινήσεις, εμπειρίες, αρχές και αξίες, νοητικούς συσχετισμούς και διαδικασίες που δεν μπορούν να τυποποιηθούν. Αδιάψευστος αρωγός η μέθοδος στην εκπαίδευση όμως, μήπως αναλωνόμαστε, οι λεγόμενοι εκπαιδευτικοί, σε αναλυτικά προγράμματα, καταμερισμό ύλης, ασκήσεις «εγκατάστασης» (σαν λογισμικό) στο μυαλό των μαθητών, θεωρημάτων, κανόνων, μεθοδολογιών επίλυσης συγκεκριμένων τύπων ασκήσεων με σκοπό την βαθμολογική απόδοση τους και ξεχνάμε … τον βασικό σκοπό.

Ξεχνάμε να κοιτάξουμε πόσο ευτυχισμένος είναι ή θα γίνει ο αγαπημένος μας μαθητής από αυτή τη διαδικασία. Πόσα πραγματικά εφόδια αποκτά; Πόσο καλά ασκείται στο να γίνει σήμερα λύτης σχολικών προβλημάτων επί χάρτου και αυριανός λύτης προβλημάτων στη ζωή; Πόσο μαθαίνει να αγαπά και να εκτιμά τη γνώση όταν αυτή του προσφέρεται πειθαναγκαστικά, ως μέσο για επαγγελματική αποκατάσταση, κοινωνική καταξίωση και προβολή, οικονομική –ούτε καν εξασφάλιση αλλά- υπερέκταση;

Αλλά και εάν καταφέρουμε να δομήσουμε εκείνο το νέο άνθρωπο με την μέγιστη τεχνικά επιστημονική κατάρτιση, χωρίς όμως την αναμενόμενη πνευματική καλλιέργεια, θα έχουμε αποκτήσει ένα αξιολύπητο τέρας. Ανίκανο να διαισθάνεται και να συναισθάνεται τις ανάγκες άλλων ανθρώπων, ανίκανο να πιστέψει ότι ο κόσμος δε γυρίζει γύρω του ή δε φτιάχτηκε γι΄αυτό. Φορώντας νοερά την τήβεννο της ορκωμοσίας συνεχώς, να νομίζει ότι η ζωή του οφείλει περισσότερα από ότι στους άλλους ανθρώπους. Ανίκανο να αγαπήσει ό,τι δεν έχει ταμειακή αξία, ανίκανο να υπηρετήσει, παρά μόνο να εξυπηρετήσει, την ίδια του την επιστήμη. Θα έχουμε πετύχει μια επιστημονική παρωδία.

Συνήθως όμως φαίνεται να μην καταφέρνουμε ούτε αυτό. Με τις δικαιολογίες ή αιτιολογίες της ογκώδους διδακτέας ύλης, των πολλών και σύνθετων απαιτήσεων της σύγχρονής ζωής, των χαμένων διδακτικών ωρών και άλλων τέτοιων, καταλήγουμε να φιμώνουμε τη φωνή και τον αυθορμητισμό των μαθητών. Καταργείται το πρόσωπο τους.

Τους αφαιρούμε το λόγο στη χρονοκονσέρβα της διδακτικής ώρας. Τους εκπαιδεύουμε να έχουν άποψη μόνο όταν έχουν τη βεβαιότητα πως θα θεωρηθεί σωστή. Να σηκώνουν χέρι μόνο όταν θα πουν κάτι σωστό. Το λάθος δε συγχωρείται. Στη λογοτεχνία να ξέρει τι θέλει να πει ο ποιητής και όχι τι σημαίνει για τον ίδιο το ποίημα και στη φυσική… λάθος πράξεις; Ας πρόσεχες! Το αποτέλεσμα μετράει… Όλες οι ασκήσεις θα μελετούν ένα έστω κινούμενο σώμα σε κενό αέρος, αποστειρωμένο από τη μαγεία και την ποίηση της φυσικής … φυσικά ανυπόστατο.

Τα ανθρώπινα όντα είμαστε μοναδικά και ιδιαζόντως περίπλοκα. Σε μία εκκεντρική παρουσία μπορεί να κρύβεται μια μεγάλη διάνοια, εξίσου, με μία μεγάλη ανασφάλεια. Ένα κενό αγάπης. Ένας σιωπηλός μαθητής μπορεί να είναι η προσωποποίηση της πρόωρης σοφίας αλλά και η δήλωση της πρόωρης και απόλυτης παραίτησης από τη ζωή. Ο μαθητής που από την πρώτη στιγμή θα σου δηλώσει τη δυσφορία και την απέχθεια του για το σχολείο και το ρόλο σου μπορεί να κραυγάζει με αυτές τις λάθος λέξεις για ουσιαστική παιδεία και ο μειλίχιος και πειθήνιος απουσιολόγος να μην μπορεί, ή να μη θέλει, να δει τίποτα άλλο από το βαθμό επίδοσής του.

Βέβαια από τη λειψή αίγλη του σχολείου αφαιρείται και το τελευταίο στράγγισμα αυτής όταν οι ίδιοι οι γονείς το «στέλνουν» το παιδί σχολείο για να πάρει μόνο «το χαρτί», απαξιώνοντας έτσι ακόμα και την ονομαστική αξία του τίτλου αλλά και από τους εκπαιδευτικούς που κλείνουν το μάτι με κατανόηση στην παραπαιδεία, στις παράτυπες δικαιολογήσεις απουσιών και ένα σωρό άλλες παρατυπίες ένεκα καλής διάθεσης.

Φαίνεται ότι τα παιδιά ζητάνε από τους εκπαιδευτικούς το «είναι» τους. Το μυαλό, την καρδιά και τη ψυχή μας. Ζητάνε από εμάς να βλέπουμε περισσότερα από τους υπόλοιπους ανθρώπους, να ξέρουμε περισσότερα, να είμαστε περισσότερα. Αλλά, ταυτόχρονα, θα καταλάβουν και θα συγχωρήσουν το «λιγότερα» όταν το μοιραζόμαστε μαζί τους, ως την αλήθεια μας, με αξιοπρέπεια, σιγουριά και ενθουσιασμό. Ίσως και μόνο αυτός ο ενθουσιασμός για το σχολείο, τη γνώση, τον αγαπημένο/ιερό μας μαθητή να είναι αρκετός, να είναι η ανοσοθεραπία, για να πυροδοτήσει την απευαισθητοποίηση στην αλλεργία για το σχολείο, τη γνώση, το βιβλίο.

Τις σκέψεις αυτές τις μοιράζομαι μαζί σας για να με βοηθήσετε με τις δικές σας ιδέες και παρατηρήσεις. Όσοι συνάδελφοι, περισσότερο ή λιγότερο έμπειροι, πρώην και νυν ταλαιπωρημένοι-αλλεργικοί ή όχι μαθητές, γονείς, έχετε κάτι να πείτε, παρακαλώ κάντε το. Όχι για μένα … για τους φουκαριάρηδες τους μαθητές μου…

19 σχόλια:

filologina είπε...

Εξαιρετική προσέγγιση με έξυπνο χιούμορ και αρκετές καίριες απόψεις!
Το εκπαιδευτικό πρόβλημα όντως νοσεί στην χώρα μας και αμφιβάλλω εάν μπορεί να υπάρξει γιατρικό.
Λυπάμαι περισσότερο τους μαθητές κι έπειτα τους δασκάλους στους οποίους έχει πέσει η ευθύνη να φτιάφουν κάτι καλό από ένα βαριά άρρωσρο οργανισμό. Αυτό μάλλον εξαρτάται και από την προσωπικότητα του καθενός.
Δύσκολη εποχή για πρίγκηπες...

ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ είπε...

«Αν μου το πεις αναλυτικά…
… θα το ξεχάσω…
Αν μου το δείξεις παραστατικά…
… μπορεί να το αντιληφθώ...
Αν με βοηθήσεις να συμμετέχω…
… θα το κατανοήσω…
Αν με προσκαλέσεις να το ζήσω…
… θα το μάθω. Για μια ζωή».
Είναι τα λόγια ενός μαθητή καθώς κοιτάζει τον δάσκαλό του ίσια στα μάτια.
Δεν έχω να προσθέσω πολλά σ’ αυτά που τόσο συνειδητά, με ειλικρίνεια και εμπεριστατωμένα παραθέτει η Ενθαλπία στο πολύ επίκαιρο άρθρο της.
Είναι αλήθεια καλή μου Ενθαλπία, «τα παιδιά ζητάνε από τους εκπαιδευτικούς το είναι τους. Το μυαλό, την καρδιά και τη ψυχή τους». Να γίνουν οι εμπνευστές, οι μέντορές τους. Να τους αποδείξουν ότι αγαπούν το επάγγελμά τους.
Η μεγάλη σου αγωνία να γίνεις σωστή εκπαιδευτικός, να βρεις τον τρόπο να προσφέρεις στους μαθητές σου όλα τα παραπάνω, με παρηγορεί. Γιατί δείχνει τελικά ότι υπάρχουν άνθρωποι στο συγκεκριμένο λειτούργημα, που έχουν την διάθεση και αγωνίζονται φιλότιμα να βρουν ωφέλιμους δρόμους συνεργασίας και τρόπους μάθησης, μέσα στο ασφυκτικό πρόγραμμα που τους επιβάλλει το σύστημα.
Να κάνουν το μάθημα στην τάξη ενδιαφέρον, γοητευτικό, αποδοτικό.
Πολύ σωστά αναφέρεις ότι υπάρχει πρόβλημα και αρμόδιοι το ομολογούν δημόσια..
Ο κυρίως υπεύθυνος για το πρόβλημα είναι το επιβεβλημένο σύστημα που νοσεί, όπως στις 7/5/09 παραδέχτηκε ο υπ. Παιδείας δηλώνοντας:
«Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα βρίσκεται σε κρίση. Και βρίσκεται σε κρίση, γιατί αδυνατεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες και στο ρόλο που οφείλει να υπηρετεί το σχολείο».
Τον Απρίλιο του 2008 ο πρόεδρος του Π.Ι. Δημ. Βλάχος ανέφερε σε ομιλία του το εξής διαφωτιστικό:
Μια Μέρα Με Το «Σύστημα»
«Σχολείο: Στους μαθητές μου έδωσα άφθονες απαντήσεις για
Τύπους μαθηματικών, φυσικής, χημείας…
Κείμενα αρχαίων & νέων ελληνικών, λατινικών, λογοτεχνίας, ιστορίας…
Όλα τους δόθηκαν έτοιμα, τακτοποιημένα σε όμορφα χρωματιστά & διακριτά κουτάκια…
Μαθητές: Πήραμε πολλές απαντήσεις, σε ερωτήσεις που δεν κάναμε. Όμως, κανείς δεν μας απάντησε σ` αυτά που ρωτήσαμε…
Ποιοι τα σκέφτηκαν όλα αυτά και γιατί;
Ποιες ανθρώπινες ανάγκες τα γέννησαν;
Ποιες συνθήκες ζωής τα δημιούργησαν;
Γιατί είναι τόσο σπουδαία, ώστε να έχει αξία και νόημα να τα μαθαίνουμε σήμερα;»
Αναρωτιέμαι πόσο εφικτό είναι να απεγκλωβιστεί η εκπαίδευση από τις αγκυλώσεις του πολύπλοκου συστήματος; Σαφώς εφ’ όσον υπάρχει η διάθεση.
Ένας άνθρωπος έπιασε συζήτηση με τρεις εκπαιδευτικούς. «Τι κάνεις στην αίθουσα διδασκαλίας;» ρώτησε τον καθένα χωριστά.
«Βγάζω το ψωμί μου» απάντησε ο 1ος.
«Παραδίδω το μάθημά μου» απάντησε ο 2ος.
«Χτίζω έναν καλύτερο κόσμο» απάντησε ο 3ος.
Όταν την εκπαίδευση υπηρετούν «άνθρωποι» που θέλουν «να χτίσουν έναν καλύτερο κόσμο», είναι δυνατόν να δοθούν λύσεις στα προβλήματα, να επιτευχθεί και ο σκοπός της ύπαρξής της.
Καμιά αλλεργία για το σχολείο και την γνώση πλέον δεν θα παρουσιάζουν οι μαθητές, όταν νιώσουν ότι σεβόμαστε το μυαλό και την ψυχή τους.
Πολύ καλή κι ευλογημένη χρονιά σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς.

δημήτρης αρκάδας είπε...

Αν ένα σχολείο αδυνατεί να καλλιεργήσει δύο κυρίαρχα μεγέθη για τη ζωή ενός ανθρώπου και μιάς κοινωνίας, όπως είναι η κριτική σκέψη (δηλαδή η ικανότητα να διαμορφώσει καθένας μας ανεξάρτητη και ελεύθερη προσωπικότητα) και η κοινωνικοποίηση (δηλαδή η ικανότητα να σχεττιζόμαστε δημιουργικά και κοινοτικά οι άνθρωποι μεταξύ μας), τότε αυτό το σχολείο είναι νεκρό.
Υπάρξε, άραγε, ποτέ ένα τέτοιο σχολείο στο θλιβερό κρατίδιό μας; Η διερώτηση της Ενθαλπίας αλλά και η παρέμβαση της Ενδελέχειας συμπυκνώνουν την αιωνίως ανακυκλούμενη "κρίση" που μαστίζει το ελληνικό σχολείο σε όλες τις βαθμίδες του, από το δημοτικό μέχρι το πανεπιστήμιο.
Προσωπικά, είτε ως μαθητής, είτε ως καθηγητής, πολύ σπάνια αισθάνθηκα ότι στην εκπαιδευτική διαδικασία λειτουργούσε είτε η κρίση είτε η κοινωνική δυναμική. Το σχολείο στη δική μας χώρα ετοιμάζει "υπηκόους", ευπειθή ανδρείκελα δηλαδή, που τα εκμεταλλεύεται η όποια εξουσία (πολιτική, οικονομική, ή θρησκευτική, για ν' αναφέρω τις σπουδαιότερες), όχι "πολίτες", ανθρώπους δηλαδή που μπορούν να διεκδικήσουν και να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους.
Το όραμα, βέβαια, αν κάποιος επιμένει να το ακολουθήσει πιστά και να μην το προδώσει, υπάρχει, αλλά δυστυχώς η μέχρι τώρα πείρα μου μού έδειξε ότι μόνο ως νησίδα στον ωκεανό μπορεί να σταθεί. Ναι, μπορούμε να εμπνεύσουμε (δυστυχώς μόνον μερικά) παιδιά, μπορούμε να τους δείξουμε (δυστυχώς σχεδόν πάντα υπαινικτικά) ότι το σχολείο δεν είναι μόνο αυτή η απίστευτη βαρεμάρα, πλήξη και οργή που βιώνουν καθημερινά από τη ζωή που τους κλέβουμε. Αλλά, όμως, Ενθαλπία, μάλλον αυτό θα συμβεί (εάν και εφόσον συμβεί) αθόρυβα, ανεπαίσθητα, φευγαλέα, με όσες ψυχές θέλουν να το δούν και να το ψηλαφήσουν. Όσοι βρεθήκαμε να επαγγελόμαστε τον δάσκαλο (χρησιμοποιώ συνειδητά αυτό το ρήμα), μάλλον θα πρέπει να πάρουμε απόφαση πώς η θέση μας, αν συνεχίζουμε να τρεφόμαστε πνευματικά από τα ιδανικά του, τις αξίες του και τα οράματά του ο καθένας, θα προσομοιάζει με αυτήν του τραγικού ήρωα: βγαίνουμε σε έναν πόλεμο (κυριολεκτώ) που γνωρίζουμε ότι είναι εκ των προτέρων χαμένος. Γι' αυτό, όμως, είναι τόσο γοητευτικός και ανεπανάληπτος. Καλή χρονιά σε όλους!

Ενθαλπία είπε...

Νομίζω ότι ο βασικός άξονας της σκέψης μου κινείται διερευνώντας τι μπορούμε να κάνουμε ο κάθε ένας από μας για την εκπαίδευση.
Φυσικά το σύστημα νοσεί και απαιτεί πολύ και πολλούς περισσότερους για να … εξυγιανθεί; Αισιόδοξη σκέψη όντως filologina. Να γίνει τόσο λειτουργικό ίσως ώστε να μην κλέβουμε τη ζωή από τους μαθητές μας. Πολύ ισχυρή κουβέντα. Συνηθίζω να λέω στην τάξη-σε φάσεις κηρύγματος και αγανάκτησης- ‘ας κάνουμε το χρόνο που βρισκόμαστε κλεισμένοι στους τέσσερις τοίχους να αξίζει’ αλλά έχεις πολύ δίκιο Δημήτρη, όταν απλά βγάζουμε το ψωμί μας ή παραδίδουμε το μάθημά μας –όπως παραθέτει η Ενδελέχεια- διεκπεραιωτικά ή ακόμα και αρτίως επαγγελματικά, κλέβουμε τη ζωή των μαθητών μας.
Πάντα πίστευα ότι η ατομική ευθύνη είναι υποσύνολο της συλλογικής ευθύνης και του συστήματος. Το μόνο που μπορούμε να παλέψουμε είναι το δικό μας μετερίζι. Και, μάλλον έχεις δίκιο, το μέγιστο που θα καταφέρουμε είναι κάμποσο –όχι πολύ- αθόρυβα (δεν πειράζει, αγαπάω το αθόρυβα), ανεπαίσθητα, το φευγαλέα λέω να το απωθήσω, και την αίσθηση ότι τους σεβόμαστε ως προσωπικότητες και το ίδιο οφείλουν να κάνουν και οι ίδιοι για τον εαυτό τους και τους άλλους, την υποψία ότι υπάρχουν πολύ περισσότερα για διερεύνηση στον κόσμο από αυτά που επιλεκτικά προβάλλονται, την ικανότητα να κρίνουν και να διακρίνουν ποιότητες, και βεβαίως ότι παίρνουν απαντήσεις σε ότι ρωτάνε.
Έτσι θα έχουμε καταφέρει το αδίκημα του κλεμμένου χρόνου να μην είναι και ποινικό παρά μόνο αστικό (μια κάποια παρηγοριά) και να γευόμαστε αυτή τη γοητεία της επικοινωνίας της τάξης όταν υπάρχει. Έτσι θα διατηρούμε την αυτοεκτίμηση και ετοιμότητα μας για ζωή ή … πόλεμο!; Αλλά (δεν κρατιέμαι θα ρωτήσω) άραγε είναι ποτέ δυνατόν ένας δάσκαλος –για έστω ένα και μόνο μαθητή, μία και μόνη φορά- να κάνει κάτι τόσο δραστικό που να του εκτρέψει τη ζωή αντίθετα στο καταστρεπτικό ρεύμα που διαμορφώνει γι΄ αυτόν η κοινωνία, οι γονείς του, το σύστημα;
Σας ευχαριστώ για την ευκαιρία και ουσία της επικοινωνίας. Καλή χρονιά!

ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ είπε...

Με μεγάλη χαρά θέλω να σε καλωσορίσω Δημήτρη Αρκάδα στο blog, και θα μου επιτρέψεις να σου πω ότι μου έλειψε ο μεστός-εμπνευσμένος λόγος σου.
Αν το όραμα της σωστής εκπαίδευσης υφίσταται ακόμα και ως νησίδα στον ωκεανό, αφού το αισθάνεσαι, το παρακολουθείς, το βιώνεις σαν εκπαιδευτικός, αυτό αποτελεί σίγουρα ελπίδα.
Ελπίδα και συγκρατημένη αισιοδοξία, αφού ενδέχεται κάποτε να λειτουργήσει σαν μια μικρή σπίθα, ένα προσάναμμα για μεγαλύτερες αλλαγές από τις νέες γενιές.
Πιστεύω ότι πάντα θα υπάρχουν, έστω κι αν αποτελούν μειοψηφία Άνθρωποι-Δάσκαλοι σπουδαίοι, που θα νοιάζονται και θα αγωνίζονται για την ιδέα του αληθινού σχολείου και κάποτε ίσως καταφέρουν τολμήσουν να μορφώσουν με υπομονή ένα ολόκληρο σύστημα.
Όπως επίσης είναι επίτευγμα και μεγάλη νίκη ακόμα κι αν καταφέρετε σαν εκπαιδευτικοί του σήμερα, υπερβάλλοντας εαυτόν, υποσκελίζοντας εμπόδια, έστω να αγγίξετε εκείνες τις λίγες δεκτικές ψυχές, τις εμπνεύσετε να φτιάξουν το δικό τους όραμα, να γίνουν οι άξιοι συνεχιστές σας, μεταλαμπαδεύοντας τις γνώσεις, τις αξίες σας, καθώς θα εξελίσσονται στο δικό τους μέλλον.
Ενθυμούμενη τους δασκάλους εμπνευστές μου, γυρνώντας τριάντα χρόνια πίσω, ακόμα συγκινούμαι και δακρύζω. Τους συναντώ στο δρόμο, τους αγκαλιάζω με σεβασμό και τους ευχαριστώ για όσα υπέροχα μου έμαθαν και ακολουθώ στη ζωή.
Τότε βλέπω στα γερασμένα μάτια τους μια μικρή σπίθα ευτυχίας να ζωντανεύει...Αυτό είναι το "Θείο" δώρο σας Δάσκαλοι...
Όσο για τις μάχες, κάθε μέρα δίνουμε ούτως ή άλλως πολλές σε όλα τα επίπεδα της ζωής. Ανάμεσα στις ήττες, έρχονται με κόπο κάποιες δύσκολες νίκες για να λαμπρύνουν τα μάτια της ψυχής μας, να ανεβάσουν το ηθικό μας, να δώσουν το έναυσμα να συνεχίζουμε με δύναμη. Τον γοητευτικό πόλεμο όπως λες, για να χτίσουμε έναν καλύτερο κόσμο για τα νέα παιδιά. Ο καθένας μας με τον τρόπο του.
Είθε να ευοδωθούν σύντομα όλα σου τα οράματα και να γίνουν επιτυχημένη πραγματικότητα.
Το αξίζεις.

ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ είπε...

Θα προσπαθήσω να απαντήσω στο ερώτημά σου Ενθαλπία, όπως το εκλαμβάνω.
Ο δάσκαλος που έχει αξίες και ιδανικά, εύκολα ξεχωρίζει και γίνονται άμεσα αντιληπτές οι σπάνιες αρετές αυτές από τους μαθητές του.
Τα παιδιά διαθέτουν μια μοναδική διαίσθηση, έχουν την ικανότητα να αντιλαμβάνονται την καλή πρόθεση, την ψυχολογία του, το ταλέντο του.
Τον αποδέχονται και τον θεωρούν πρότυπο, τον θαυμάζουν για τις γνώσεις του, την δίκαιη συμπεριφορά του, την πειθώ του.
Διακρίνοντας λοιπόν όλα τα παραπάνω δημιουργείται ανάμεσά τους μια σχέση εμπιστοσύνης και σεβασμού, που πολλές φορές έχει συμβεί να αλλάξει τον δρόμο της ζωής κάποιων, έχει σταθεί κόντρα στο ρεύμα της οποιαδήποτε κατηφόρας τους.
Θέλω να πω ο δάσκαλος που είναι σε στενή συνεργασία με τους μαθητές, τους αφουγκράζεται.
Μπορεί να διακρίνει και πολλές φορές να διαγνώσει προβλήματα που τους απασχολούν, που ταλανίζουν την ψυχή τους και απειλούν την ισορροπία τους, που τους κάνουν αδιάφορους μαθησιακά.
Με την αμέριστη βοήθεια γονιών και ειδικών, ναι μπορεί να σώσει ψυχές.
Το συγκεκριμένο θαύμα για να συμβεί προϋποθέτει δουλειά, πίστη και αφοσίωση. Δηλαδή ανθρώπους που αγαπούν το επάγγελμα που επέλεξαν και το εξασκούν όσο πιο συνειδητά μπορούν.
Η νίκη αυτή θα είναι η πιο γλυκιά ηθική ικανοποίηση του δασκάλου.

δημήτρης αρκάδας είπε...

Η λογική μέσα από την οποία λειτουργούν όσοι δάσκαλοι αποφασίσουν να πάνε κόντρα στο κυρίαρχο ρεύμα της αδιαφορίας, είναι η λογική του "υπόλοιπου". Επιτρέψτε μου αυτήν την παρομοίωση, είναι παρμένη από ένα μάθημα που αγαπώ ιδιαίτερα, την Παλαιά Διαθήκη, την ιστορία του αρχαίου Ισραήλ, όπου όταν όλος ο λαός αρνείτο τον Κύριο, έμενε πάντοτε ένα μικρό μέρος πιστό στα απελευθερωτικά οράματα του Θεού.
Όσοι λοιπόν από μας αποφασίσουν να τραβήξουν αυτόν τον δρόμο της ζωής τους, τον μοναχικό, δύσβατο και παράξενο αυτόν δρόμο, πρέπει να είναι έτοιμοι να πληρώσουν και το κόστος της επιλογής τους.
Ξέρετε, αγαπητοί φίλοι, προτιμώ να εστιάζω στην τραγικότητα του πράγματος, παρά στις όποιες -ενδεχόμενες- παρηγοριές του. Δάσκαλος σημαίνει ό,τι φαντάζομαι σημαίνει και γονιός: πόνος, απογοήτευση, ανησυχία, ματαίωση, με κάποιες στιγμές ανασασμού και ικανοποίησης. Η εκπαιδευτική διαδικασία έχει κάτι από τις ωδύνες του τοκετού, αφού για να "γεννηθεί", δηλ. να "καλλιεργηθεί" ένας νέος άνθρωπος που σου εμπιστεύονται οι γονείς του και το κράτος στα χέρια σου, χρειάζεται να καταβάλλεις προσωπική ένταση, να καταθέσεις κομμάτια του εαυτού σου, να "τεμαχιστείς" τρόπον τινά σε τόσα μέρη, όσα είναι και οι μαθητές σου. Κι αυτό με την προϋπόθεση να μην αδικήσεις κανέναν, να μην πληγώσεις, να μην υποτιμήσεις. Και όλα αυτά, βέβαια, χωρίς να περιμένεις τίποτε από κανέναν, γιατί αυτή είναι η δουλειά σου, τρώς το ψωμί σου έτσι, εσύ το επέλεξες. Απολογούμεθα συνεχώς σε όλους, στα παιδιά πρώτα από όλα, στους γονείς τους, στην υπηρεσία, στην κοινωνία ολόκληρη. Κι όλα αυτά, με δεδομένη την κοινωνική απαξίωση πλέον της θέσης του δασκάλου, αφού θεωρούμαστε από το κυρίαρχο ρεύμα αντίληψης κάτι μεταξύ
"παρκαδόρων παιδιών" και τεμπέληδων με προκλητικά μεγάλο ελεύθερο χρόνο, πρόκληση για τους υπόλοιπους εργαζόμενους.
Αυτός είναι ο "φλεγόμενος" τόπος της καθημερινότητάς μας. Αυτός και ο ευλογημένος τρόπος της άσκησής μας.

Volta είπε...

Παρακολουθώ τον πολύ ενδιαφέρον διάλογό σοας βρε παιδιά και αναρωτιέμαι: για ποια χώρα μιλάμε; Μήπως εξωραίχουμε κάποια πράγματα για να μας φανούν καλύτερα ή να τα αντέξουμε;
Εγώ πιο συχνά βλέπω την απογοήτευση και την απελπισία στον εκπαιδευτικό χώρο παρά τα θαύματα που αναφέρετε.

Volta είπε...

Ξέχασα και μια ερώτηση... Στη φωτογραφία του άρθρου η μαθήτρια είναι η Ενθαλπία ή είναι τυχαία;

ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ είπε...

Αυτό που συνάγεται από την ανταλλαγή απόψεων στην συγκεκριμένη συζήτηση, αγαπητή μου Volta , είναι ότι δυστυχώς η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών δεν λειτουργεί με την εντιμότητα και την αφοσίωση που θα έπρεπε, γι’ αυτό έχει δημιουργηθεί αυτή η απογοήτευση που αναφέρεις.
Καθόλου δεν εξωραΐζεται η κατάσταση, όμως θα ήταν άδικο να μηδενίσουμε συλλήβδην όλους τους αληθινούς εργάτες της παιδείας.
Υπάρχουν εκπαιδευτικοί που με κόπο και προσωπικό αγώνα αντιστέκονται, παλεύουν να εξασκήσουν το επάγγελμά τους όπως θα έπρεπε να κάνουν όλοι.
Εδώ να αναφέρω επίσης, ότι έχουν να αντιμετωπίσουν και τον πόλεμο των συναδέλφων, που απαξιώνουν με την αδιαφορία τους το επάγγελμα.
Έχοντας επίγνωση του ότι οι εύπλαστες ψυχές, τα άγραφα παιδικά μυαλουδάκια μεταβαίνοντας από την γονεϊκή αγκαλιά, παραδίδονται στα χέρια των δασκάλων, να καλλιεργηθούν, όπως αναφέρει και ο Δ. Αρκάδας, έχει χρέος και ευθύνη ο δάσκαλος να φανεί αντάξιος του λειτουργήματός του.
Συνειδητά ή μη γίνεται ρυθμιστής του δρόμου που μόλις ανοίγεται στην ζωή νέων ανθρώπων.
Στη συζήτηση που άνοιξε, με το αναρτηθέν θέμα της Ενθαλπίας, αυτό ακριβώς προσπαθούμε να αποκαλύψουμε, τους λόγους που κάνει το σχολείο απεχθές στους μαθητές.
Να εξευρεθούν οι τρόποι που θα το κάνουν προσφιλές κατ’ αρχήν, ώστε να προσφέρει καλλιέργεια και μόρφωση, να δικαιολογεί την ύπαρξή του.
Μπορεί να είναι μοναχικός και δύσκολος ο δρόμος σας Δημήτρη Αρκάδα, όσων δίνετε ψυχή και αγάπη για τους μαθητές σας, όμως πιστεύω ότι αποτελεί πρόκληση, ελπίδα, ηθική ικανοποίηση.

Ενθαλπία είπε...

Πιστεύω κατ’ αρχήν πως όπως κάθε επάγγελμα –εντός ή εκτός εισαγωγικών- έχει και ο εκπαιδευτικός τα προβλήματα του. Και δε χρειάζεται να είμαστε καθόλου μίζεροι, σίγουρα να είμαστε λιγότερο γκρινιάρηδες, λιγότερο σαμποταριστικοί ακόμα και μεταξύ μας που λέει και η Ενδελέχεια, και περισσότερο άλλα πράγματα όπως συνειδητά υπεύθυνοι. Άλλωστε υπάρχουν δεκάδες αδιόριστοι συνάδελφοι που θα έκαναν τα πάντα για να είναι στη θέση μας.
Η κατάσταση δεν είναι καλή όντως και από πολλές απόψεις και ούτε να παραβλέψουμε τα στραβά είναι σωστό αλλά ούτε να τα χρησιμοποιούμε σαν άλλοθι για την όποια δική μας ανεπάρκεια ή αδιαφορία. Το πρόβλημα είναι σύνθετο και ιδιόμορφο εξ αιτίας του ευαίσθητου αντικειμένου του, τα παιδιά, αλλά και του μη, άμεσα τουλάχιστον, μετρήσιμου αποτελέσματος του εκπαιδευτικού μόχθου. Οι στιγμές ματαίωσης είναι πάμπολλες αλλά όντως οι στιγμές ικανοποίησης απόλυτα ζωογόνες. Και ούτε τις πρώτες, τις πολλές, ούτε τις δεύτερες μπορεί κάποιος να τις φανταστεί αν δεν έχει δοκιμάσει το άθλημα. Και ακόμα και σε ένα ιδανικό εκπαιδευτικό σύστημα να υπηρετούσαμε πιστεύω πως οι ματαιώσεις, το άγχος, το ξόδεμα, τα διλλήματα και οι σχοινοβασίες θα υπήρχαν ως σύμφυτες του ρόλου.
Θα κρατήσω ως παρήγορη σκέψη για δύσκολες στιγμές τη φράση ‘ο ευλογημένος τρόπος της άσκησής μας’ που δίνει μια διάσταση που δεν είχα σκεφτεί στις δυσκολίες.
Όσο για τη φωτογραφία Volta –που το σκέφτηκες , γέλασα πολύ- δεν έχω καμία συμμετοχή σε αυτή αλλά είναι πολύ χαριτωμένη.

δημήτρης αρκάδας είπε...

Επειδή πιστεύω ότι όλοι μας μιλάμε μέσα από τις εμπειρίες μας, θα ήθελα να μας εξηγήσεις Ενθαλπία, τί εννοείς λέγοντας: "Διακρίνοντας λοιπόν όλα τα παραπάνω δημιουργείται ανάμεσά τους μια σχέση εμπιστοσύνης και σεβασμού, που πολλές φορές έχει συμβεί να αλλάξει τον δρόμο της ζωής κάποιων, έχει σταθεί κόντρα στο ρεύμα της οποιαδήποτε κατηφόρας τους".

Και πιο κάτω συνεχίζεις: "Μπορεί να διακρίνει και πολλές φορές να διαγνώσει προβλήματα που τους απασχολούν, που ταλανίζουν την ψυχή τους και απειλούν την ισορροπία τους, που τους κάνουν αδιάφορους μαθησιακά.
Με την αμέριστη βοήθεια γονιών και ειδικών, ναι μπορεί να σώσει ψυχές."

Απ' ότι μπορώ να συνάγω από τα λεγόμενά σου, εσύ προσωπικά έχεις αλλάξει τον δρόμο ζωής κάποιων μαθητών σου, σταματώντας τον κατηφορο που είχαν πάρει, και επιπλέον έχεις "σώσει" ψυχές. Πώς ακριβώς τα έκανες αυτά; Πρόλαβες να τα δείς; Θα ήθελα πολύ να μοιραστείς τις εμπειρίες σου αυτές μαζί μας.

δημήτρης αρκάδας είπε...

Ζητώ συγγνώμη, αλλά από παραδρομή έμπλεξα τα ονόματα. Η ερώτηση αφορά απαντήσεις όχι της ενθαλπίας αλλά της Ενδελέχειας.

Ενθαλπία είπε...

Περίμενα με ενδιαφέρον την απάντηση της Ενδελέχειας στο Δημήτρη Α. αλλά επειδή, όπως μας έχει συνηθίσει, στις μεγάλες απουσίες της είναι κάπου ταξίδι με προφανώς απρόβλεπτο χρόνο επιστροφής, δεν περιμένω άλλο και ερωτώ και γω με την σειρά μου.
Γιατί από αυτά τα αποσπάσματα την ενδελέχειας να συμπεράνει κανείς ότι μοιράζεται την εμπειρία της ως εκπαιδευτικός και όχι ως μαθήτρια, που άλλωστε θα είχε και πολύ περισσότερο ενδιαφέρον. Και το λέω αυτό γιατί ρωτώντας εγώ πάλι παραπάνω «άραγε είναι ποτέ δυνατόν ένας δάσκαλος –για έστω ένα και μόνο μαθητή, μία και μόνη φορά- να κάνει κάτι τόσο δραστικό που να του εκτρέψει τη ζωή αντίθετα στο καταστρεπτικό ρεύμα που διαμορφώνει γι΄ αυτόν η κοινωνία, οι γονείς του, το σύστημα;» αυτό περίμενα περισσότερο να ακούσω. Την μαρτυρία, αν είναι δυνατόν, ή απλά την άποψη ενός μαθητή. Γιατί πιστεύω πως ακόμα και αν ήταν δυνατόν ένας μαθητής να είχε επηρεαστεί τόσο πολύ από ένα δάσκαλο θα το γνώριζε μόνο ο ίδιος και όχι ο δάσκαλος.
Και επειδή λόγο στο λόγο η σκέψη πάει παραπέρα συνεχίζω τις απορίες, που μπορεί να θεωρηθούν και ρητορικές. Δεν συμβαίνει στη ζωή ετούτη να βρίσκεται ξαφνικά στο δρόμο μας ένας άνθρωπος που, χωρίς και ο ίδιος να ξέρει πως και γιατί, με ένα του λόγο, με κάτι ακόμα και ασήμαντο που θα κάνει ή δε θα κάνει, να δράσει καταλυτικά στη ζωή μας; Μια φίλη μου λέει τα θαύματα δεν είναι μαγικά και έτσι πιστεύω και γω. Μπορεί ο Θεός στέλνοντας απλά τον κατάλληλο άνθρωπο, την κατάλληλη στιγμή, να πει ή να κάνει τα κατάλληλα πράγματα που Εκείνος ξέρει και να «σώσει» τη ζωή ενός ανθρώπου. Ερήμην του ο «σωτήρας» να γίνει απλά θείο σκεύος στο σχέδιο του Θεού. Και αν ναι, γιατί να μην είναι ένας δάσκαλος αυτός αφού άλλωστε είναι ένας ρόλος σημαντικός στη ζωή μας;

δημήτρης αρκάδας είπε...

Ακριβώς εκεί θέλω να καταλήξω κι εγώ, Ενθαλπία. Πιστεύω πώς ακόμα κι αν ένας δάσκαλος μπορεί να επηρεάσει θετικά, να κατευθύνει δραστικά ένα παιδί, είναι ένα γεγονός το οποίο συνήθως ξεφεύγει της καθημερινής παρατήρησής μας. Είναι τόσα πολλά τα ερεθίσματα που δέχεται -ειδικά σήμερα- ένας νέος άνθρωπος, τόσο μεγάλο το εύρος των εμπειριών, ώστε τελικά μόνο ο Θεός μπορεί να ξέρει με βεβαιότητα ποιές δυνάμεις κατευθύνουν την ζωή του. Απλά, στο διάλογο μεταξύ μας μου φάνηκε σαν να πεζοποιούμε κάπως όλο αυτό το μυστήριο (το αναφέρω με την θεολογική έννοια του όρου) που μπορεί να αναπτυχθεί στην καρδιά ενός παιδιού, σε σχέση με τον δάσκαλό του.
Φυσικά, αν υπάρχει ένα τέτοιο παράδειγμα -από την πλευρά ενός μαθητή ακόμα καλύτερα- θα ήθελα με πάρα πολύ ενδιαφέρον να το ακούσω, όπως και όλοι μας φαντάζομαι, διότι θα μας εμπνεύσει γόνιμα και δημιουργικά.
Επιτρέψτε μου να πώ πώς η συζήτηση μπαίνει σε πολύ ενδιαφέρουσα τροχιά.

ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ είπε...

Ήθελα να ζητήσω συγγνώμη Δημήτρη Αρκάδα για την καθυστερημένη μου απάντηση, όμως έλλειπα ταξίδι και δεν είχα πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Σε καμιά περίπτωση δεν προσπάθησα να «πεζοποιήσω» ένα τόσο μεγάλο θαύμα. Θεωρώ αυτονόητη την Θεϊκή συνέργια στην ανάπτυξη των ανθρωπίνων σχέσεων. Η ενεργή συμβολή της σ’ αυτό το σπάνιο μυστήριο, όπως πολύ σωστά αναφέρεις, ανάμεσα στο μαθητή και τον δάσκαλό του, είναι αναντίρρητα υπαρκτή.
Η Θεία φώτιση απαραίτητη προϋπόθεση, καθοδηγεί τον εκπαιδευτικό, ώστε η αγάπη, η προσήλωση, η υπομονή, η έμπνευση να πλαισιώνουν το σημαντικό έργο του.
Και μιλάω σαν πάλαι ποτέ μαθήτρια, μητέρα μαθητή και σήμερα εκπαιδευτικού. Μεσούσης της ζωής μου και παρακολουθώντας με αμέριστη προσοχή όσα συμβαίνουν στην εκπαίδευση απ' αυτές τις διαφορετικές θέσεις, και γνωρίζοντας πως η μάθηση, η καλλιέργεια του μυαλού, η μόρφωση, επηρεάζονται από πολλούς ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες, νομίζω ότι μπορώ να έχω μια προσωπική ταπεινή άποψη.
Θα αναφερθώ όσο πιο απλά και συνοπτικά σε δυο αληθινά γεγονότα που με συνεκλόνισαν και δείχνουν πόσο καθοριστική μπορεί να είναι η σχέση ανάμεσα σε μαθητή-δάσκαλο.
Στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού μαθητής και μάλιστα παιδί εκπαιδευτικών, παρουσίασε μια ιδιαίτερη επιθετικότητα στους συμμαθητές και φίλους του, και το παράξενο είναι ότι αισθανόταν ικανοποίηση βλέποντας τους να απαξιώνονται, να υποφέρουν. Παράλληλα την ίδια εποχή η δασκάλα του της ζωγραφικής παρατήρησε ότι το ταλαντούχο και ιδιαίτερα έξυπνο κατά τα άλλα παιδί, χρησιμοποιούσε μόνο μαύρα - σκούρα χρώματα στα έργα του, σαν να ήθελε να δηλώσει με την αιχμηρότητα των χρωμάτων την μεγάλη αλλαγή στον ψυχισμό του. Είχε αποκτήσει μια ανήσυχη, εριστική συμπεριφορά. Θορυβημένη, ενημέρωσε επανειλημμένα και εμπιστευτικά τους γονείς, καθώς η εμπειρία της και οι γνώσεις της στην ψυχολογία την οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι υπήρχε πρόβλημα.
Εκείνοι μη θέλοντας να δουν και να ακούσουν την πραγματικότητα, μη αντέχοντας να παρακάμψουν τον εγωισμό τους ,και να σπιλώσουν την «όμορφη εικόνα» της οικογένειας στα μάτια της κοινωνίας, αρνούνταν πεισματικά για χρόνια να το αποδεχτούν. Το παιδί τους «κραύγαζε» να το προσέξουν και εκείνοι αδιαφόρησαν. Παράξενο αλλά πολλές φορές τα παιδιά μας επιλέγουν κάτι πολύ εκκεντρικό, για να προκαλέσουν την προσοχή και το ενδιαφέρον μας, να δηλώσουν τους φόβους και τις ανασφάλειες τους.
Η εφηβεία ενέτεινε το πρόβλημα, και το παιδί πλέον ξέφυγε αφού οι πιέσεις, οι λάθος τιμωρίες, οι γονεϊκές απαγορεύσεις, ο λάθος χειρισμός γενικά της κατάστασης, το απομάκρυναν και το ώθησαν στα άκρα. Μαθησιακά αδιάφορο κλεισμένο στον εαυτό του, έφτασε στην καταστροφική μανιοκατάθλιψη, στον ψυχίατρο και στην μόνιμη εξάρτιση των ψυχοφαρμάκων.
Σήμερα η οικογένεια βιώνει πόνο, θλίψη, απογοήτευση και το παιδί προσπαθεί να σταθεί στα πόδια του με ένα δύσκολο μέλλον μπροστά του.
Εδώ,ενώ η εκπαιδευτικός διέκρινε το πρόβλημα, προσπάθησε να βοηθήσει όσο της επέτρεπε ο ρόλος της,δυστυχώς δεν εισακούστηκε, να ληφθούν εγκαίρως μέτρα, ώστε να ιαθούν παιδί και γονείς.
Όμως αποτελεσματική στάθηκε η αληθινή προσφορά των καθηγητών της μικρής μαθήτριας του γυμνασίου, όταν απελπισμένη, μετά την εγκατάλειψη από την μητέρα της, εκείνης και της πενταμελούς οικογένειας, μη αντέχοντας την απογοήτευση, την μητρική προδοσία, τον πόνο, τις τεράστιες ευθύνες των μικρότερων αδερφών της, ενός σαστισμένου πατέρα που έτρεχε σε τρεις δουλειές να τα βγάλει πέρα οικονομικά, αποφάσισε να βάλει τέλος στα ανυπέρβλητα βάσανα που φόρτωσαν την παιδική της ψυχή, πέφτοντας από το μπαλκόνι του σπιτιού τους.
Ευτυχώς με την βοήθεια του καλού Θεού κατάφερε να επιβιώσει, με τα δυο πόδια σπασμένα και την αμέριστη συμπαράσταση των καθηγητών της που έβαλαν σκοπό της ζωής τους να την εμπνεύσουν με εμπιστοσύνη και αισιοδοξία, να της εμφυσήσουν δύναμη για ζωή , παραδίδοντας τα μαθήματα της στο σπίτι,βοηθώντας με κάθε τρόπο.
Καταφέρνοντας να περάσει τη σχολική τάξη με επιτυχία, φέτος δυνατή, πατώντας σταθερά στα πόδια της, στηρίζει τον πατέρα να ξαναστήσει την οικογένειά τους.
Προσωπικά θα εμμένω πάντα στην λέξη σου εγγρήγορση…

δημήτρης αρκάδας είπε...

Το πρώτο παράδειγμα, Ενδελέχεια, είναι δυστυχώς ενδεικτικό του πόσο αδύναμη καθίσταται η θέση του δασκάλου, όταν συναντά την αδιαφορία των γονέων. Διατί η θέση τους, πιστεύω, δεν μπορεί να υποκαταστήσει την βαθειά σχέση που πρέπει να αναπτύσσεται ανάμεσα σε γονείς και παιδιά.
Όμως, θεωρώ ότι αξίζει να σταθούμε στο δεύτερο παράδειγμα που παραθέτεις. Θα ήθελα, αν βέβαια γνωρίζεις περισσότερες λεπτομέρειες. Για παράδειγμα: η βοήθεια των καθηγητών προς στην κοπέλα, περιορίστηκε μόνο στην παράδοση μαθημάτων στο σπίτι; Μήπως είχε και προεκτάσεις, π.χ. οικονομικές ή πολύ περισσότερο συναισθηματικές; Η σχέση των καθηγητών με τον πατέρα της κοπέλας ποιά ήταν; Ποιά η στάση του απέναντι στο οικογενειακό πρόβλημα; Θα είναι πολύ διαφωτιστικές αυτές οι πτυχές, αν τυχαίνει να της γνωρίζεις.

ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ είπε...

Αγαπητέ Δημήτρη Αρκάδα, ανέφερα το πρώτο γεγονός, θέλοντας να δείξω αυτήν την ειδοποιό διαφορά. Ότι ο εκπαιδευτικός δεν είναι δυνατόν να αποτελεί πανάκεια σε όλα τα θέματα, σε όλες τις παραμέτρους που άπτονται της σχέσης του με τους μαθητές του. Μπορεί να διακρίνει, να ενημερώνει, με αγάπη και ενδιαφέρον να συμβουλεύει, όμως σίγουρα του αφαιρείται το δικαίωμα να υπεισέρχεται παραπάνω από τα δέοντα, όταν οι ίδιοι οι γονείς εθελοτυφλώντας, ανακόπτουν κάθε του πρόθεση για συνεργασία και βοήθεια. Έχεις δίκιο, κανείς δεν μπορεί να υποκαταστήσει την σχέση ανάμεσα στους γονείς και παιδί, θέλησε μόνο να τους φωτίσει, όπως επέβαλε η εμπειρία και η συνείδηση του. Όμως η προσπάθειά του έπεσε στο κενό εξ αιτίας της αρνητικής τους στάσης ,του φόβου, και της προκατάληψης απέναντι στο πρόβλημα.
Επίσης εδώ είναι εμφανής η έλλειψη βαθειάς σχέσης γονιών-παιδιού, προσέγγισης, αληθινής επικοινωνίας, τέτοιας που να μην απειλείται και σκοντάφτει στις επιπτώσεις της τιμωρίας, της σύγκρισης, της απαξίωσης. Θυσιάστηκε η ψυχική υγεία και ισορροπία του παιδιού τους, μπροστά στο τρόμο να ανακαλύψουν και να παραδεχτούν την σκληρή πραγματικότητα, να χαλάσουν την πλασματική δημόσια εικόνα τους.
Λύγισαν και παρέλυσαν στο πρόβλημα, περιμένοντας να εξαφανιστεί ο εφιάλτης με ευχολόγια και λάθος μεθόδους. Χρειάζεται μεγάλη Πίστη, δύναμη και ενότητα στην οικογένεια για να αντεπεξέλθει σε τέτοιες δύσκολες περιπτώσεις.
Για την δεύτερη περίπτωση, απ’ όσα γνωρίζω μέγιστη υπήρξε η ενδυνάμωση, η αγάπη και η ψυχολογική στήριξη που έλαβε το παιδί που είχε καταρρεύσει, από τους δασκάλους του.
Ο πατέρας αναγνώρισε σαν ευλογία την προσφορά, την δέχτηκε με ευγνωμοσύνη. Συνεργάστηκε στην όλη προσπάθεια, αφού έβλεπε το παιδί του να ξαναστέκεται στα πόδια του να χαμογελά στη ζωή, να ξαναβρίσκει και να ανακτά σιγά - σιγά την εμπιστοσύνη του στους ανθρώπους.
Κι εκείνο εμπιστευόμενο τους υποστηρικτές του, ένιωσε ότι έχει σοβαρούς λόγους να προχωρήσει στη ζωή. Αισθάνθηκε ότι πρέπει να ξαναγίνει ο συνδετικός κρίκος της οικογένειας, που είχε ανάγκη να το βλέπει ζωντανό, υγιές. Απέκτησε πάλι σκοπό, στόχο. Δεν ήταν πια μόνο του, φορτωμένο δυσανάλογα με την ηλικία του με τόσο πόνο και απελπισία. Είχε πατέρα, αδέλφια, αγαπημένους δασκάλους, που του κρατούσαν το χέρι. Έμαθε να δέχεται βοήθεια, να μοιράζεται τα προβλήματα με τους σωστούς ανθρώπους και η ψυχή του ανακουφίστηκε. Κατάλαβε ότι υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι σε τούτο τον κόσμο που αντιμετωπίζουν ίδια, ίσως και χειρότερα προβλήματα και με την βοήθεια του Θεού και των ανθρώπων που ξέρουν να δίνουν, να στηρίζουν, τα ξεπερνούν.
Όσον αφορά την στάση του πατέρα στο οικογενειακό πρόβλημα, πρέπει να πω ότι συγκλονισμένος από το απονενοημένο βήμα του παιδιού του ταρακουνήθηκε και φυσικά προβληματίστηκε σοβαρά. Έψαξε να βρει το λάθος. Ανακάλυψε, ότι πελαγωμένος στις αντιπαραθέσεις με την σύζυγο, τις ατελείωτες ώρες δουλειάς, είχε ξεχάσει τον πατρικό του ρόλο. Αισθάνθηκε ξαφνικά την μεγάλη του ευθύνη απέναντι στα παιδιά που είχε φέρει στον κόσμο. Γιατί εκτός από τα υλικά αγαθά που τους προσέφερε μοχθώντας, είχαν ανάγκη από την αμέριστη αγάπη και την απτή δυναμική παρουσία του.
Αντιλήφθηκε πως τα παιδιά του ήθελαν να τον αισθάνονται γύρω τους σαν μια ασπίδα προστασίας και ασφάλειας για να προχωρούν γερά και ισορροπημένα. Πλησιάζοντάς τα, πήρε δύναμη και ελπίδα να συνεχίσει τον σκληρό αγώνα του.
Σε τούτη την περίπτωση οι εκπαιδευτικοί είχαν συντελέσει με την αγάπη και την αληθινή τους δοτικότητα σ’ ένα θαύμα πλαισιωμένο από αμέριστη Θεϊκή καθοδήγηση.
Σκέφτομαι την θετική επίδραση που επήλθε στον χαρακτήρα όσων συμμαθητών παρακολουθούσαν από κοντά την εξέλιξη και κατάληξη του περιστατικού.
Είμαι σίγουρη ότι "έγραψε" βαθιά στην ψυχή τους, πήραν μαθήματα ζωής.
Αυτό ακριβώς εννοώ όταν λέω πως μπορούν να σωθούν ζωές. Η μάθηση και η διαπαιδαγώγηση στο σχολείο από συνειδητοποιημένους λειτουργούς, μπορεί να έχει πολλές μορφές, πολλαπλά καλά αποτελέσματα.

δημήτρης αρκάδας είπε...

Ήσουν πολύ διαφωτιστική, Ενδελέχεια. Νομίζω ότι κατάλαβα τις εννοείς. Σε ευχαριστώ.