Αυτή τη σπονδυλωτή ταινία ύμνο για τη ζωή θυμήθηκα κλείνοντας τα δελτία ειδήσεων στην τηλεόραση και τους καυγάδες που παρέλασαν σε αυτή για το σύμφωνο συμβίωσης και το δικαίωμα στην αποτέφρωση. Ζήτω τα ανθρώπινα δικαιώματα! Ζήτω ο selfie πολιτισμός μας! Επιτέλους εκπολιτιστήκαμε, αδερφές και παλικάρια φιληθείτε ελεύθερα μες στη Βουλή, ιερείς καταδικάστε απρόσωπα, εσείς ως αναμάρτητοι ρίξτε πρώτοι τον λίθο, ο Νίτσε ήταν πιο σοφός, κάτι ήξερε, ο Θεός πέθανε, ας αποτεφρωθούμε με τυμπανοκρουσίες, εδώ ολόκληροι νησιώτες βγάζουν φωτογραφίες την ώρα που βοηθούν πρόσφυγες για να αθροίσουν likes στον ιστολογαριασμό του facebook, εμείς θα μείνουμε πίσω; Όλα για τη δημοσιότητα, όλα για την πάρτη μας, τα πάντα επιτρέπονται, όλα για έναν, εμάς.
Γράφω τα παρακάτω με την ελπίδα πως ο όποιος αναγνώστης θα μπορεί να διακρίνει την διαφορετικότητα της άποψης. Δίχως να προσβάλει κανείς τον οποιονδήποτε, αποδεχόμενος με σεβασμό τη διαφορετικότητά του αλλά αναγνωρίζοντας πως αυτή η διαφορετικότητα μπορεί να εκφράζεται δίχως αλληλοκατηγορίες, χωρίς υπονοούμενα και βρισιές. Υπάρχει διάλογος; Ξέρουμε, μπορούμε να συνομιλήσουμε, γίνεται να καταλήγουμε κάπου ή μόνο να ακούμε τους παράλληλους μονολόγους μας; Γράφω αδυνατώντας να ερμηνεύσω θετικά το σύμφωνο τον θόρυβο γύρω από το σύμφωνο συμβίωσης, το δικαίωμα στην αποτέφρωση αλλά και τους τηλεοπτικούς σωτήρες που κατέκλυσαν το διαδίκτυο. Γράφω αναγνωρίζοντας την άρνηση όσο και τον σεβασμό στο διαφορετικό. Τίποτε λιγότερο και τίποτε περισσότερο.
Το σύμφωνο συμβίωσης φαντάζει στα μάτια μου σαν αυτό το βήμα που δεν παράγει τίποτα. Ακριβώς όπως και η στάχτη του νεκρού που αποτεφρώθηκε. Δυο άνθρωποι δεσμεύονται με μια συμφωνία δίχως να παράγουν ζωή. Δεν είναι αυτό το κριτήριο. Τι είδους συμφωνία απαιτείται για να συνταιριάξει τη ζωή δυο ανθρώπων όταν δεν υπάρχει καμία διάθεση να δημιουργήσουν οικογένεια; Κι ας μην πει κάποιος για την υιοθέτηση παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια γιατί αυτό είναι κάτι που ξεπερνά τη δυνατότητά μου να το παρακολουθήσω. Δεν μπορώ να το δικαιολογήσω. Για μένα είναι αφύσικο. Αν κάποιος μπορεί και το χωρά υπεύθυνα στη ζωή του καλά κάνει. Αυτός σίγουρα θα ξέρει τι θα πει και στο παιδί που θα αναθρέψει. Για ποιο λόγο να μην αρκεί ένα δικαστικό σύμφωνο, μια επίσημη πράξη κληρονομιάς για τα όποια κληρονομικά δικαιώματα και να βαφτίζουμε την όποια τέτοια σχέση ως σχέση ζωής, ως οικογένεια; Δεν είναι άδικο για όλους; Μια σχέση είναι λειψή όταν οι άνθρωποι της μοιράζονται αυτό που είναι ή αυτό που έχουν; Για να το προχωρήσουμε αυτό που είναι ή που δεν είναι; Αυτό που έχουν ή αυτό που δεν έχουν; Γιατί μου φαίνεται πως δίπλα στις νεαρές κουκλίτσες που μπλέκουν με πάμπλουτους υπερήλικες θα χωρέσουν πλέον και νεαροί σύντροφοι δίπλα σε υπερήλικες ομόφυλους προς εξασφάλιση αμφοτέρων.
Το ενοχλητικό ωστόσο, δεν είναι αν πρέπει να γίνει νόμος ή όχι, δε νομίζω να έχει και τόση σημασία ή αν θα ασχολούνταν κανείς εάν δεν πούλαγε τόσο πολύ στα κουτσομπολίστικα τηλεπεριοδικά. Το ενοχλητικό είναι η τεράστια δημοσιότητα που πήρε το θέμα κι από την πλευρά των υποστηρικτών κι από την πλευρά των πολεμίων. Λες κι όλα στην Ελλάδα γίνονται εν ονόματι μιας δημοσιότητας, όλα για μια φωτογραφία, για μια δημοσιοποίηση, για μια εντύπωση, εν τέλει. Ποιος κερδίζει τη μάχη είναι το ζητούμενο και με ποιο κόστος. Η νεοελληνική μας βιοτή μπορεί να μην παράγει πολιτισμό, παράγει όμως εντυπώσεις. Κι εκεί πρέπει να δώσουν όλοι τον καλύτερό τους εαυτό. Τον καλύτερο τους εαυτό! Αυτόν που πίσω από τον άνθρωπο που τελεί ένα Μυστήριο, καταδικάζει και στέλνει στην κόλαση κάποιους που είναι σαν κι αυτόν. Αδέρφια (ακούγεται υποτιμητικό). Αυτό τον εαυτό που πλημυρισμένος από κόμπλεξ στέκεται στη Βουλή για να αστράψουν τα φλας την ώρα που φιλιέται με τον ομόφυλό του και την επομένη ντύνεται με τα ράσα που βρίζει για να ειρωνευτεί έξω από τη Μητρόπολη. Αν αυτό δεν είναι κομπλεξισμός τότε τι; Αυτός που μιλά για ανθρώπινα δικαιώματα μέσα από βρισιές και προσβολές, αυτός που δεν αναγνωρίζει να κάνει διακρίσεις, να βάζει όρια ή να υπηρετεί μιαν ηθική. Δίχως κανόνες είναι όλα ευκολότερα. Ας ονομάσουμε την ευκολία ελευθερία, ας δώσουμε στο τίποτα μιαν υπόσταση, ας το κάνουμε από τίποτα κάτι, αυτό μετρά, έτσι πια θα μετράμε κι εμείς.
Ο πολιτισμός μας όμως δεν αρκείται σε αυτά. Δεν ξέρει να γεννά κάτι, να δίνει, να παράγει. Μόνο να του δίνουν, μόνο να χαίρεται, (ή καλύτερα να ηδονίζεται;), να υπάρχει μόνο για τον εαυτό του κι όταν πεθαίνει να σβήνουν τα πάντα, ποιο το νόημα στον κόσμο εάν εγώ δεν είμαι ανάμεσά του; Στάχτη να γίνουν όλα στάχτη κι εγώ. Ούτε λίπασμα για τα σκουλήκια για τα λουλούδια που θα ανθίσουν, για τους καρπούς των δέντρων; Όχι. Τέφρα, στάχτη, ανόργανη ύλη. Αφού θα γυρίσω στην ανυπαρξία, τι άλλο μπορεί να υπάρξει στο μηδέν; Αν όλα δεν με υπηρετούν ας χαθούν. Ούτε το μνήμα, ούτε να με θυμούνται, ούτε ως ανάμνηση, μια σκέψη, μια ανάρτηση στο facebook κι ως εκεί. Δεν θα γίνω εγώ σαν όλους τους άλλους τροφή για τα σκουλήκια, δεν έμαθα να δίνω, δε ξέρω να μοιράζομαι, τι θες; Τι ζητάς; Εδώ δεν έγινα φωτιά όσο ζούσα να θερμάνω τους άλλους ή να φωτίσω τη ζωή τους, τώρα ας καώ για πάρτη μου. Η παραισθητική μου ζωή έτσι με έμαθε να κάνω.
Ολοκληρώνοντας τις εικόνες του πολιτισμού ανόργανης ύλης έφερα στο νου μου την πρόταση για το νόμπελ ειρήνης στους νησιώτες για τη συμπαράσταση στους πρόσφυγες. Προσπαθούσα να χωνέψω το πόσο αδικούμε τους λίγους εκείνους αληθινούς ήρωες των νησιών που μένουν στην αφάνεια, πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας, που βοηθούν κρυμμένοι από κάμερες και αναρτήσεις στο instagram ή στο twitter. Τη στιγμή που για να ξεφύγουμε από μια χολιγουντιανή αντίληψη της πραγματικότητας ντυνόμαστε ρόλους σωτήρων, δήθεν σωτήρων. Δίνοντας ένα ενδιαφέρον, μια ταυτότητα φιλανθρωπίας στην μέχρι χθες ισοπεδωμένη ζωή μας, φοράμε τη μάσκα του αγωνιστή, του φιλάνθρωπου, του ακτιβιστή που επιτέλους ζει την περιπέτεια των ταινιών δράσης, κάποιας δράσης, (δράσης έστω), το σενάριο καλύτερα από το φάντασμα της ζωής που επιθυμούσαμε πριν πεθάνουμε. Ε, αυτή η καθημερινότητα δεν αξίζει έναν τριψήφιο (τουλάχιστον) αριθμό likes το facebook και ένα όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας, συγγνώμη, ένα νόμπελ ειρήνης; Όχι κυρίες και κύριοι, δήθεν φιλάνθρωποι και τζάμπα πολιτισμένοι. Στον πολιτισμό των παππούδων και των γιαγιάδων μας δε χωρά καμία ανταμοιβή και καμία γνωστοποίηση. Δεν υπάρχουν φλας, φωτογραφίες, κάμερες και δημοσιογράφοι δίπλα σε χολιγουντιανές τηλεπερσόνες. Χωρά μόνο μια πράξη εκκωφαντικά απλή, μια βοήθεια που δε χρειάζεται διαφήμιση για να είναι Προσφορά. Η δωρεά των προγόνων μας δεν προϋπόθετε κανέναν μηχανισμό εντυπώσεων. Ο πολιτισμός τους ήταν η καθημερινότητά τους, το πώς μιλούσαν και το πώς πρόσφεραν την φιλοξενία, όχι το πώς έφτιαχναν για το θεαθήναι το σήμα της ειρήνης με σωσίβια.
Μπορεί να ακούγεται υπερβολικό αλλά ο πολιτισμός των ομόφυλων ζευγαριών, των αποτεφρωμένων νεκρών, των τηλεοπτικών ακτιβιστών δεν παράγει τίποτα. Στάχτη, ανόργανη ύλη, το τίποτε από το τίποτε για το τίποτε. Κι εμείς προσπαθούμε αυτό το τίποτα να το κάνουμε σημαντικό, να του δώσουμε μια ταυτότητα ένα λόγο να υπάρχει για να χωρέσουμε μέσα σε τούτο κι εμείς ως νόημα, πώς αλλιώς να δικαιολογηθεί μια ζωή που το μεγαλύτερό της ταξίδι είναι γύρω από τον εαυτό της; Ερήμην της δεν ανήκουμε πουθενά. Κι αυτό είναι ανυπόφορο και κάνει και τη ζωή μας ανυπόφορη. Σε ένα καταπληκτικό δημοσίευμα ο Χρήστος Βακαλόπουλος αναρωτιόταν τι μας χρειάζεται σήμερα ο Παπαδιαμάντης κι έδινε την παρακάτω απάντηση. Νομίζω ιδανικότερος επίλογος για τον πολιτισμό της ανόργανης ύλης δεν θα μπορούσε να υπάρξει: «Η εποχή βοά για την ανάγκη μιας ψευδοκατασκευής, μιας παραισθητικής ζωής, ενός τέλειου σεναρίου που θα σφίξει τον σύγχρονο κόσμο στα πλοκάμια του και θα τον αποτελειώσει μέσα στη νάρκη της ηδονής. Εμείς οι ίδιοι έχουμε προσχωρήσει σ’ αυτή την αισθητική αντιμετώπιση των πάντων, σε μια σεναριακή αντίληψη της πραγματικότητας, δεν πιστεύουμε σε τίποτα η μάλλον πιστεύουμε βαθύτατα ότι συμμετέχουμε σε μια πλοκή που καθρεφτίζει τον εαυτό της και μόνο. Οι σύγχρονοι τύραννοι μας, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, διαμορφώνουν έναν κόσμο – λαβύρινθο όπου η απλούστερη ανθρώπινη δραστηριότητα ανάγεται σε κάποιο μηχανισμό εντυπώσεων με μοναδικό σκοπό τη σαγήνη. Η ζωή μας δεν μας αφορά, το μόνο που μας ερεθίζει είναι μια άλλη ζωή που θα μπορούσαμε να ζήσουμε, δεχόμαστε από παντού προτάσεις σεναρίων για το φάντασμα της ζωής που επιθυμούμε και τις συζητάμε μέχρι να πεθάνουμε». (Από τη συλλογή κειμένων του Χρήστου Βακαλόπουλου με τίτλο: Από το χάος στο χαρτί, εκδόσεις Εστία).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου